Geçmişi 1300'lere uzanan Avusturya Lisesi, İstanbul’un tarih kokan mekanlarından biri olan Galata’yı da içine alan Karaköy semtinde bulunuyor. Türkiye’de verdiği Almanca dil eğitimiyle bir ekol olarak görülen Sankt Georg Avusturya Lisesi, birçok ünlü ismin de mezun olduğu okul olarak da dikkat çekiyor. Okul ayrıca Avusturya ve Türkiye ilişkileri açısından da önemli bir köprü vazifesi görüyor.
1882 yılında Avusturyalı bir Lazarist cemaati tarafından kurulan okul, önce Almanca konuşan Katolik çocuklar için ilkokul ve yetimhane olarak düşünülmüş, daha sonra orta ve lise kısımlarının eklenmesiyle 1913'te ilk lise mezunlarını vermiştir.
I. Dünya Savaşı yıllarında Fransa ve İtalya, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaştıklarından Türkiye'deki Fransızlara ve İtalyanlara ait dinsel, eğitsel kurumlar kapatılmış; ancak Avusturya Lisesi bu durumdan etkilenmemiştir. Hatta Avusturyalı rahipler, boşaltılan binalara yerleşmişlerdir. Örneğin Karaköy'de Fransız Lazaristlerin yönetiminde olan Saint Benoit Fransız Lisesi binasındaki kilise, Avusturya Lisesi'nde görev yapmakta olan Avusturyalı rahiplerce savaş sona erene dek koruma altına alınmıştır.
I. Dünya Savaşı sonrasında ise durum tam tersine dönmüş, bu kez sürgün edilme sırası Avusturyalılara gelmiştir. İstanbul'daki işgal kuvvetlerine bağlı bir Fransız komutanı, okul çalışanlarına Osmanlı Devleti'ni terketme emri verince okul 1919'da kapatılmış, ancak 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra tekrar açılabilmiştir.
1938'de Nazi Almanya'sı Avusturya'yı ilhak edince okulun adı St. Georg Alman Lisesi olarak değiştirilmiş, 1944'te Türkiye-Almanya ilişkilerinin kopması üzerine okul ikinci kez kapatılmıştır. Üç yıl kapalı kalan okul, 1947'de Avusturya Lisesi adıyla tekrar açılmıştır. (1)
Öğretimin yeniden başladığı 1947'den sonraki yirmi yıl içinde, Avusturya'daki yetkililerin İstanbul'daki çalışmalarla ilgilenmesi yolunda gösterilen yoğun çabalar sonucu St.Georg Avusturya Lisesi, Avusturya Eğitim Bakanlığı'na bağlı 45 Avusturyalı öğretmenin 24 Türk öğretmen ile birlikte görev yapmakta olduğu bir okul olarak bugünlere gelebilmiştir. (2)
Okul 1982 yılında yayınladığı Avusturya Lisesi Yıllığı’nda kurumun amacını şu sözlerle ifade ediyor: ‚Bizim amacımız okuldaki Türk öğrencileri birer Avusturyalı gibi yetiştirmek değil, tam tersine Türk ve Avusturyalı öğretmenlerin ortak olarak vardıkları pedagojik öğeler çerçevesinde, biz Avusturyalılarla oolan ilişkileri biz hristiyanlarla olan dostluk alışverişlerinden edindikleri değerlerden yararlanarak kendi özlerine dönebilecek, kendi vatanlarına yararlı, yurtsever insani niteliklere sahip ve aynı zamanda Avusturya dostu olan kişiler yetiştirmektir.’
Avusturya Lisesi’nde verilen eğitim birçok kişi tarafından ‚zor ve sıkıcı’ olarak tarif ediliyor. Türkiye’de 8 yıllık eğitimin zorunlu hale getirilmesinin ardından orta okul kısmını kapatmak durumunda kalan okul, özellikle dil eğitiminin tam anlamıyla verilememesi gibi sorunlarla da karşı karşıya kalmış. Okul şu an 4 yıl lise ve 1 yıl hazırlık sınıfı olmak üzere 5 yıllık bir öğrenim süresine sahip. Okuldaki öğretmenlerin çoğunluğunu Avusturyalılar oluşturuyor. Buna karşılık öğrenim dili Türkçe ve Almanca olmak üzere iki dilli yapılıyor. Okuldan mezun olanların Türkiye lise diplomasının yanısıra Avusturya lise diploması (Matura) alma imkânı da bulunuyor Bunun için okul bünyesinde bazı ek sınavlardan başarıyla geçilmesi gerekiyor. Matura diploması alan öğrenciler, Avusturya Yüksek Öğretim Kanunu ve ilgili yönetmelikler uyarınca, Avusturya'da (ve diğer Avrupa Birliği ülkelerinde) diledikleri üniversitede okuyabiliyorlar.
Logo bilmecesi!
Bir ara Türkiye’de Avusturya Lisesi’nin logosu ile Galatasaray Kulübü’nün logosu arasındaki benzerlik tartışma konusu olmuştu. İki kurum arasında böyle bir tartışma yaşandı mı bilinmez ama bazı kesimler Avusturya Lisesi’nin kuruluşunun daha önce olması nedeniyle Galatasaray’ın logosunun çalıntı olduğunu iddia etmişlerdi. Üstüne üstlük Galatasaray’ın ilk renklerin kırmızı-beyaz oluşu da bu iddiayı güçlendirir nitelikteydi. Ancak bu konuda yapılan araştırmalar Avusturya Lisesi’nin logosunun bugünkü halini çok sonra aldığı ve Galatasaray’ın ise arapça harflerden oluşan gayın ve sin’li logosunu ilk olarak 1923’de kullandığını ortaya çıkardı. (3)Ünlü mezunlar
Mesut Yılmaz, eski başbakan
Ediz Hun, aktör ve milletvekili
Rutkay Aziz, oyuncu, tiyatrocu, yönetmen ve sanat yönetmeni
Alev Korun, Avusturya Parlamentosu'ndaki ilk Türk kökenli milletvekili
Zeynep Damla Gürel, Cumhurbaskanlığı AB danışmanı, eski CHP İstanbul milletvekîli
Ahmet Tulgar, yazar ve gazeteci
Petros Markaris, Yunan yazar
Enis Berberoğlu, Hürriyet gazetesi genel yayın yönetmeni
Merva Ulusoy, ekonomist ve CNN Turk'te program editörü
Kenan Kolat, Almanya Türk Toplumu (TGD) Derneği başkanı
Fatih Özgüven, yazar, çevirmen ve köşe yazarı
Tunç Hamarat, Dünya Korespondens Satranç Şampiyonu 1999-2004
Murat Ses, besteci/müzisyen, organist, Grammy seçici kurul üyesi
Dilek Çınar, Boğaziçi Üniversitesi profesörü
Mehmetcan Mincinozlu, oyuncu, tiyatrocu
Zehra İpşiroğlu, yazar, eleştirmen.
Cansu Demirci, oyuncu
Aret Güzel Aleksanyan, Viyana Interkul Tiyatrosu'nun (Wiener Interkul Theater)kurucusu, 2008 Viyana Altın Üstün Hizmet madalyasının sahibi
Leyla Gediz, ressam, sergi küratörü
İsmail Hakkı Sır, yazar
Mine Ayşe Karamehmet, Atölyedans ve Atölyemüzik sanat okulları kurucusu
Meral Güneyman, müzisyen ve piyanist
Nijad Sirel, yazar
Gül Erali, Gül Erali Seramik Atölyesi kurucusu
Irmak Vakıflı, yazar (Zamandaki Ruhlar)
Haberde kullanılan kaynaklar:
3) Galatasaray Dergisi, 2009 Ağustos sayısı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder